Fed Raporu ABD’de Kredi Talebi Zayıflıyor, Bankalar Standartları Sıkılaştırıyor

ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Nisan ayı Kıdemli Kredi Yetkilileri Anketi, 2025 yılının ilk çeyreğinde işletmelerin ve tüketicilerin kredi talebinde belirgin bir zayıflama olduğunu ortaya koydu. Bankaların üst düzey kredi yetkilileri, hem ticari hem de tüketici kredilerine yönelik talebin azaldığını, bu durumun 2024’ün son çeyreğinde gözlenen kısa süreli artış trendini tersine çevirdiğini bildirdi. Ayrıca, bankaların işletme kredileri için kredi standartlarını sıkılaştırması, ekonomik aktivitedeki yavaşlamaya işaret ediyor. Bu rapor, ABD ekonomisinin mevcut dinamiklerini anlamak ve gelecekteki para politikası kararlarını değerlendirmek için önemli ipuçları sunuyor.

İşletme Kredilerinde Talep Zayıflığı

Fed’in anketine göre, ticari ve sınai (C&I) kredilere olan talep, özellikle küçük firmalar arasında son bir yılın en düşük seviyesine geriledi. Küçük firmalar için daha zayıf talep bildiren bankaların oranı, daha güçlü talep bildirenlerden net bir şekilde fazla oldu. Büyük firmalarda ise kredi talebi, 2024’ün üçüncü çeyreğinden bu yana en düşük seviyesine indi. Geçtiğimiz yılın dördüncü çeyreğinde her ölçekteki firma için talepte artış raporlanmıştı, ancak bu artış kalıcı olmadı. Uzmanlar, bu zayıflamanın, işletmelerin ekonomik belirsizlikler ve yüksek faiz oranları nedeniyle yatırım ve genişleme planlarını ertelemesinden kaynaklanabileceğini belirtiyor.

Kredi Standartlarında Sıkılaşma

Raporda, bankaların işletme kredileri için kredi standartlarını sıkılaştırdığı vurgulanıyor. Büyük firmalar için daha sıkı standartlar bildiren bankaların net yüzdesi, son bir buçuk yılın en yüksek seviyesine ulaşırken, küçük firmalar için bu oran son bir yılın zirvesine çıktı. Bu sıkılaşma, bankaların risk algısının arttığını ve kredi verme süreçlerinde daha temkinli bir yaklaşım benimsediğini gösteriyor. Ekonomistler, bu durumun özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için finansmana erişimi zorlaştırabileceğini ve ekonomik büyümeyi sınırlayabileceğini ifade ediyor.

Tüketici Kredilerinde Talep Düşüşü

Hanehalkı kredilerine bakıldığında, kredi standartlarının genel olarak sabit kaldığı gözlense de, talep tarafında belirgin bir zayıflama mevcut. Konut kredileri, kredi kartı kredileri ve diğer tüketici kredileri için bankalar “daha zayıf talep” bildirdi. Otomobil kredileri ise bu çeyrekte talep açısından istikrarlı kaldı. Özellikle kredi kartı talebindeki düşüş dikkat çekici; daha zayıf talep bildiren bankaların oranı, 2020’nin ikinci çeyreğinden bu yana en yüksek farkla daha güçlü talep bildirenleri geçti. Bu durum, tüketicilerin harcamalarını kısmaya başladığını ve yüksek faiz oranlarının tüketici davranışlarını etkilediğini düşündürüyor.

Ekonomik Görünüm ve Fed’in Rolü

Fed’in raporu, ABD ekonomisindeki yavaşlama sinyallerini güçlendiriyor. İşletmelerin ve tüketicilerin kredi talebindeki zayıflama, ekonomik aktivitenin ivme kaybettiğine işaret ediyor. Bankaların kredi standartlarını sıkılaştırması ise bu yavaşlamayı daha da derinleştirebilir. Fed’in para politikası kararları, bu bağlamda kritik bir rol oynayacak. Yüksek faiz oranlarının devam etmesi, kredi talebini baskılamaya devam edebilir, ancak faiz indirimleri ekonomik aktiviteyi canlandırmak için bir katalizör olabilir. Analistler, Fed’in önümüzdeki toplantılarda bu verileri dikkate alarak faiz politikalarını yeniden değerlendirebileceğini öngörüyor.